Deelcongressen

   

Is het hemd nader dan de rok? Zonder rok sta je in je hemd! Burgemeester Hans Gaillard begon in DOK41, een oud electriciteitsgebouw in Vlissingen nu omgebouwd tot innovatieve werkplaats. Onder bezielende leiding van Marceline Schopman gingen ruim 60 mensen in gesprek over hoe gemeenteraden lokale en regionale vraagstukken kunnen verbinden. Maatschappelijke vraagstukken vragen immers steeds vaker afwegingen op regionaal niveau. Al gauw werd duidelijk dat iedereen worstelt en dat de rok niet alleen bij raadsleden soms weinig aandacht krijgt. En ja, dan sta je inderdaad in je hemd.

Gelukkig was er veel inspiratie, nieuwe ideeën en instrumenten om raden in hun kracht te zetten. In één workshop werd gespeeld met het inzetten met rollen en verwachtingen in gemeenten en tussen gemeenten bij regionale samenwerking. Bij een andere workshop werden ervaringen van de deelnemers uitgediept, wat zijn goede en minder goede voorbeelden, kansen en bedreigingen? En er was een workshop waar de leden in een crash-course met elkaar de belangrijkste zaken bij samenwerking ontdekten.

Belangrijkste gemene deler: vertrouwen in elkaar om tot vakmanschap in samenwerking te komen en zoek elkaar op om in gesprek te gaan. Ga je met elkaar verbinden om elkaars lokale vraagstukken te begrijpen. Dat betaalt zich uit in de regionale oplossingen.

   

Van beschermd wonen naar beschermd thuis. In Zeeland wordt werk gemaakt van de transformatieopgave. Op de heenreis naar Tholen vertelde ‘founding father’ van beschermd thuis, Eric Dannenberg: “Spreek mensen aan op hun gezonde kant.”

Na de wandeling door het historische centrum Tholen met gemeentearchivaris Fred van den Kieboom, deed de groep deelnemers woon- en opvangvoorziening Le Séjour aan. Mensen kunnen hier zo gewoon mogelijk beschermd wonen en participeren, in nauwe samenwerking met gemeente, maatschappelijke voorzieningen en ondernemers.

   

Na een bezoek aan de Lange Jan en het Abdijcomplex, debatteerden de deelnemers van het deelcongres Omgevingswet in het Stadhuis van Middelburg. Is de wet oude wijn in nieuwe zakken? Of verandert de rolverdeling tussen bestuur en burgers ingrijpend? Luisteren naar elkaar bleek nog een opgave. En dat is toch waar de wet ook over gaat.

   

Stoepkrijten: retro of rebellie?
Dit deelcongres stond in het teken van maatschappelijke innovaties en vraagstukken met daarbij behorende burgerinitiatieven. Na de energiecollectieven, schieten nu ook zorgcorporaties als paddenstoelen uit de grond. Ook willen inwoners het meer voor het zeggen krijgen in hun omgeving. Steeds vaker nemen ze (uit enthousiasme) het heft in eigen handen.

Maar wat is dan nog je rol als overheid? En ken je je inwoners wel voldoende? De deelnemers aan het deelcongres gingen op pad om ontevreden, zelfregulerende en regelmijdende mensen op te sporen. Die waren verbluffend snel gevonden. Heeft de VNG dit in scène gezet, werd zelfs gevraagd door een deelnemer. Nee, je moet als bestuurder en ambtenaar gewoon buiten de gemeentehuis-deur komen. Dan zie je regelovertredende stoepkrijters, door medegebruikers gecorrigeerde foutparkeerders, in de overheid teleurgestelde voormalige voorzieningenbeheerders en formeel niet bestaande campinggasten.

De VNG gaat lokale experimenten ondersteunen om inwoners zo optimaal mogelijk te bereiken. Vanuit het Rijk werd opgeroepen om knellende regelgeving te melden bij e.gerritsen@minvws.nl.

   

De ideeën over zorg verschuiven. Van de traditionele, witte en steriele kubussen naar innovatieve, groene en meer natuurlijke omgevingen. Letterlijk, bij dit deelcongres. In en om het tropische bos van Omnium deelden kopstukken uit het zorgveld vandaag hun visie op de toekomst van de zorg. Wethouder André van der Reest van de gemeente Goes trapte af, waarna uiteenlopende sprekers het woord namen. Landschapsarchitect Robin Lock, Arend Roos van de N.V. Economische impuls Zeeland, directeur gezondheidszorg Michel van Schaik van de Rabobank en Hendrik-Jan van Arenthals van Scalda konden rekenen op een aandachtig publiek. Na afloop waaierden de deelnemers aan dit deelcongres uit over de demonstratiesessies.

   

Wat is effectief gedrag en hoe kan de bestuurder sturing geven aan een krachtige gemeente? Is er behoefte aan een directieve stijl van leiderschap of past een participatieve stijl beter? Die vragen stonden centraal tijdens het deelcongres Bestuurlijk vakmanschap - Van gedrag naar resultaat.

De samenleving verandert en burgers hebben andere verwachtingen van de overheid. Dat vraagt andere vaardigheden van ambtenaren, maar ook van bestuurders. Burgemeester van Bodegraven Christiaan van der Kamp en de Haagse wethouder Rabin Baldewsingh deelden hun visie op leiderschap, en hoe sturing te geven aan een krachtige gemeentelijke organisatie. Diverse lessen over goed leiderschap uit de wereld van de apen kwamen aan de orde. Het deelcongres werd afgesloten met een levendig debat over bestuurlijke dilemma's.

Het College voor Arbeidszaken van de VNG en de Vereniging voor Overheidsmanagement (VOM) organiseerden dit deelcongres.

   

Waarom moeten we eigenlijk wat met de bubbels in de samenleving? In het hart van Middelburg zijn de 34 deelnemers van het deelcongres Doorbreek de Bubbel meegenomen in verschillende werkvormen om met bewoners in gesprek te komen: deep democracy, doedemocratie en de denkkracht van kinderen. “Inspirerend, fijn om er bovenuit te stijgen en nieuwe werkvormen te horen”. Dat smaakt naar meer!

   

Wat is vakmanschap? Wat betekent persoonlijk leiderschap voor jou? En hoe ga je om met verandering? Deze vragen kwamen aan bod tijdens het deelcongres Vakmanschap is Meesterschap van het A+O fonds Gemeenten.

Arjen Lubach besprak het thema persoonlijk leiderschap in verandering aan de hand van persoonlijke ervaringen. Ook Joris Bengevoord, de jongste burgemeester van Nederland, was aanwezig als spreker.

   

Hoe ga je als bestuurder om met calamiteiten? Inwoners die boos zijn? In de interactieve sessie van Jaap Bouwmeester en Tijmen Siermann van I&O Research gingen bestuurders live de confrontatie aan met verschillende ‘boze, witte mannen’.

Een benadeelde ondernemer, een betrokken zoon die zich zorgen maakt over de ondersteuning van zijn vader en een notoire klager: de deelnemers brachten het geleerde direct in de praktijk.

Jaap Bouwmeester: “Met de inzet van juiste competenties zijn de deelnemers in hun missie geslaagd om de ontevreden burgers zo goed mogelijk van dienst te zijn.”

   

Om buurten klimaatbestendig, veiliger en gezonder te maken, moet ook de fysieke structuur op de schop. Sprekers Henk Oving (Nederlands Watergezant) en wethouder Ed Anker van de gemeente Zwolle bespraken hoe zij hier tegenaan kijken.

“We voelen de impact van klimaatverandering het hardst door water,” aldus Henk Ovink. Een systeemaanpak is volgens hem noodzakelijk en de Global Goals-agenda van de Verenigde Naties is hier goed een voorbeeld van. Ed Anker moedigt innovatieve deltawerken tot in de haarvaten van de stad aan. De duurzame stad vraagt wat hem betreft om een integrale langetermijnvisie, gekoppeld aan innovatieve projecten.

   

Van Zierikzee naar zeehonden op de zandbanken en een stralend zonnetje. Voor de deelnemers op rondvaartboot De Frisia kon het vanmiddag niet op. Na het uitvaren van de haven was de transformatie van het sociaal domein onderwerp van gesprek. Hoe pakken de gemeenten Tholen en Schouwen dit aan? En wat zijn praktijkvoorbeelden waar zij trots op zijn?

In de pauzes tussen de sprekers genoten deelnemers van de zon en de zeehonden. Al met al: een geslaagde middag op de Oosterschelde.