Kajsa Ollongren: 10 miljoen extra naar raadsleden
Raadsleden doen belangrijk werk, benadrukte minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op het VNG Jaarcongres. Daarom draagt het kabinet 10 miljoen bij aan een hogere vergoeding voor raadsleden in kleine gemeenten.
‘Deze mensen investeren in de publieke zaak. Onze lokale bestuurders verdienen ongelooflijk veel waardering.’ Ze citeert een van de hoofdrolspelers uit de politieke serie The West Wing: Never doubt that a small group of thoughtful, committed citizens can change the world together. Because it’s the only thing that ever has.
De minister is een wielerfan, dat kan niemand in de zaal ontgaan zijn. Ze vergeleek het openbaar bestuur met haar geliefde sport. Zoals je de Tour niet alleen wint, hebben bestuurders elkaar nodig. ‘De een zet je op kop, ieder heeft zo z’n rol. Als je alle kwaliteiten goed inzet, kun je als team presteren.’
‘Ik heb u nodig’
Het openbaar bestuur in Nederland staat voor ‘majeure opgaven’, zoals de energietransitie, de vormgeving van het sociaal domein en de ontwikkeling van de arbeidsmarktregio. ‘Dat dwingt ons om op nieuwe manieren samen te werken. Vijf jaar geleden, toen ik wethouder werd, was het nog ieder voor zich. Maar we kunnen het niet alleen. Ik heb u nodig.’
Zelf wil de minister de koppositie nemen in het ‘peloton’. Al kan ze dat ‘alleen in dialoog’ met de gemeenten. Ze weet dat de gemeenten behoefte hebben aan meer ruimte om eigen afwegingen te maken. ‘Er is ongerustheid: is er genoeg geld? Iedereen kent wel een hulpbehoevende vader, een dochter die zorg nodig heeft. Dat is een gemeentelijke zaak, daarvan kun je niet zeggen: “er is nu geen geld voor.”’
Zelf trappen
Ze benadrukt dat dit kabinet, dat voor een groot deel uit oud-wethouders bestaat, zich bewust is van de zorgen omtrent de WMO in gemeenten. ‘Weet dat u mag verwachten dat ik aan uw zijde sta als het gaat om zorg voor kwetsbaren in de samenleving. Tegelijk hoop ik dat u de positieve elementen in ons bestuurlijk programma op waarde schat, en samen met ons gaat oppakken.’ Of, om in wielertermen te blijven: ‘‘We zitten met z’n allen in dit peloton, maar u heeft allemaal ruimte om te demarreren. Het enige wat u zelf moet doen is trappen, anders werkt het niet. Maar we kunnen samen wel heel hard!’
Afblijven van bestuurders
Een ander punt dat Ollongren belangrijk vindt: identiteit. Ze haalt haar voorganger Ien Dales aan: ‘Aantasting van de integriteit van de overheid betekent niets minder dan dat de overheid het vertrouwen van de burger verliest.’ Of, in haar eigen woorden: ‘Ik sta achter u en als het nodig is ga ik ook voor u staan. Laat duidelijk zijn: je blijft met je poten van bestuurders af.’ Voor nieuwe bestuurders een tip: ‘Er zijn veel burgemeesters en wethouders die graag hun vervelende ervaringen benutten voor degenen die dat nu overkomt.’
Het samen oplossen
VNG-voorzitter Jan van Zanen zei eerder op de dag in zijn jaarrede dat er een ‘greep uit de kas’ dreigt te worden gedaan. Als de minister, terug in Den Haag, straks verslag uitbrengt van het VNG Jaarcongres laat ze die kwalificatie even weg, zegt ze. ‘Maar de intentie is er om het samen op te lossen.’ Dat beaamt Van Zanen. ‘Ik ga niet een uitgestoken hand afwijzen, en ik hoop erop, maar de toekomst moet het uitwijzen.’
