Jan van Zanen: ‘Gemeenten willen meer zelfstandigheid'
Juist omdat gemeenten dicht bij de inwoners staan, kunnen zij maatwerk leveren en efficiënter werken. Maar daar moeten ze wel de mogelijkheden en de middelen voor hebben. Met name de middelen zijn voor de VNG een blijvend discussiepunt.
Hiermee opende VNG-voorzitter Jan Van Zanen zijn jaarrede op het VNG congres in Barneveld.
Vis op het droge
Jan van Zanen: ‘Eerder had ik het over de graat die maar in onze keel blijft steken. En eind vorig jaar riep ik het kabinet op om boter bij de vis te doen. De afspraken die we nu hebben gemaakt zijn een stap in de goede richting. Maar het moet niet zo zijn dat het kabinet ons op de lange termijn alsnog als een vis op het droge naar adem laat happen.’
Financiële verhoudingen
Terwijl het doel van de decentralisaties nou juist was om gemeenten meer zeggenschap en meer verantwoordelijkheid te geven lijkt het er op dat gemeenten op financieel vlak juist afhankelijker zijn geworden van het Rijk. Vóór de decentralisaties kwam 40 procent van onze inkomsten van het Rijk. Nu, ruim vier jaar later, is dat bijna 70 procent.
Hengel
Jan van Zanen: ‘We moeten we ons afvragen hoe we zelfstandiger kunnen worden als gemeenten. Een grotere zelfstandigheid kan bijvoorbeeld betekenen dat we opnieuw de discussie moeten voeren over de uitbreiding van het gemeentelijk belastinggebied. Niet als uitbreiding van de belasting die onze inwoners afdragen aan het Rijk, maar in plaats van. U kent het gezegde: geef ze geen vis, maar een hengel om die vis mee te vangen. En dat geldt nu ook voor ons. Wij willen niet af en toe een visje krijgen toegeworpen. Wij willen een systematische oplossing, een hengel. Daar moeten we samen naar op zoek. Dat gaan we doen met elkaar, maar ook in overleg met onze mede overheden, het Rijk, de provincies en de waterschappen.’
