Rob Wijnberg, plenair spreker: “Hoor wat een ander te zeggen heeft”
“Wat bent u met velen aanwezig hier vandaag. Wordt Nederland nu wel bestuurd?”, vraagt Rob Wijnberg als hij het podium betreedt. Al snel schakelt hij naar een serieus gespreksonderwerp: dialoog in onze democratie. “Engagement is het toverwoord van nu. Maar als we kijken wat we doen met de betrokkenheid en bijdragen van burgers, moeten we concluderen dat dit bar weinig is. We zitten nog steeds vast aan een zendmodel, zonder achterliggende visie voor dialoog. De dialoog komt niet tot stand, omdat er ergens een diepe angst bestaat voor het resultaat van de dialoog.”
Duidelijke woorden van Wijnberg. Zijn we bang voor de mensen die iets in te brengen hebben? “Reacties op een online artikel eindigen vaak in een discussie die niet positief en netjes is, dus de angst om in dialoog te gaan is begrijpelijk. Nadelig is dat hierdoor een vrije ruimte ontstaat waar mensen hun zegje kunnen doen. Wat gebeurt er dan met die input? Heel erg weinig.”
Maak verwachting van dialoog expliciet
Hoe kunnen we dialoog nu echt veranderen? “Door de verwachting van dialoog expliciet te maken”, stelt Wijnberg. “Alleen dialoog nastreven is niet voldoende. Vraag niet om een reactie van mensen, maar om een bijdrage. Bijdragen betekent dat je ergens kennis van hebt en iets kunt toevoegen. Daarnaast is het belangrijk dat je hier daadwerkelijk iets mee doet. Erachter komen dat dialoog vooral voor de vorm is, is funest.” Wijnberg sluit af met een geruststelling: “De angst voor dialoog met het publiek is onterecht. Dialoog levert iets waardevols op. Daarbij moet je onthouden: een dialoog is niet alleen waar twee mensen praten, maar waar je daadwerkelijk hoort wat de ander te zeggen heeft.”
Dialoog voeren? Gewoon doen!
‘In zowel de politiek als de journalistiek is de dialoog een aaneenschakeling van monologen’, luidt de stelling tijdens het plenaire praatje van Rob Wijnberg. Na een stevige discussie aan alle congrestafels blijkt dat 80% het eens is met deze stelling.
Wijnberg leerde ons in zijn toespraak dat we moeten napraten. Dat gebeurt dus. Zijn reactie op de uitkomst van de stelling: “Wie geeft zichzelf de schuld hiervan? Het begint namelijk altijd bij jezelf. Kijken hoe jij kunt bijdragen aan dialoog is de eerste stap.” Waarom willen we het niet bij een monoloog houden? “Een terechte vraag. Er zijn genoeg voorbeelden in het dagelijks bestuur die niet om dialoog vragen. Een dialoog moet niet het doel zijn, maar een middel om iets te bereiken. Belangrijk om te onthouden! Begin met dialoog voeren; je zal merken dat de vruchten groot zijn en je er plezier in krijgt.”
VNG JAARCONGRES - Dichtbij, Dialoog & Democratie - 2 en 3 Juni 2015 Apeldoorn
