Excursies

Duurzame megastal in de natuur

Tijdens deze excursie bezochten congresgangers vanmiddag de ECOFERM van de familie Kroes in Uddel, een innovatief boerenbedrijf met een landelijke voorbeeldfunctie, met een accent op innovatie en kennisuitwisseling. De stierenhouderij voldoet aan de eisen van de circulaire economie en levert zelfs nog iets extra’s op: stroom.

Het gebied waar het bedrijf is gevestigd, zou een natuurbestemming krijgen en de veehouderij stond op de nominatie om te verdwijnen. De familie Kroes wilde daar niet aan, maar liep zelf ook op tegen grenzen. “Er was onvoldoende land om de mest van onze 3.600 kalveren uit te rijden”, vertelt boer Evert Kroes. De familie bedacht zélf een plan en kreeg ondersteuning van het Innovatienetwerk van het ministerie van Economische Zaken. De afvalstromen uit de stal (mest, lichaamswarmte, CO₂, NH₃, waterdamp) worden benut in een uitgekiend kringloopsysteem. Naast de stal zijn kweekvijvers aangelegd voor eendenkroos en algen, die als veevoer dienen. Het biogas uit mest en urine voorziet in stroom en warmte voor de ECOFERM en nog eens 140-200 huishoudens. Schakel daarbij is deA, de lokale energiecoöperatie van en voor inwoners en bedrijven in de gemeente Apeldoorn. Zo is de cirkel rond.

Naar de woeste gronden

Nederland heeft nog weinig woeste gronden. Maar in hartje Veluwe, omringd door bossen, ligt een weidse vlakte: het Kootwijkerzand. Met een oppervlakte van wel 700 hectare is het de grootste actieve zandverstuiving van Europa. Een desolaat gebied, met zandheuvels, grillige vliegdennen, reptielen, roofvogels, herten en zwijnen.

De reis naar het Kootwijkerzand was tevens de bestemming tijdens deze excursie, met volop gelegenheid om van het spectaculaire landschap te genieten. Daarnaast bezocht men het voormalige zendstation Radio Kootwijk. In de jaren twintig van de vorige eeuw diende de zender voor de radiotelegrafische verbinding met Nederlands-Indië: ‘Hallo Bandung!’ Staatsbosbeheer is eigenaar van de natuur en het monumentale complex, en exploiteert dit behoedzaam en kleinschalig, vertelt zakelijk leider Waronne Elbers. “Teveel CO₂-uitstoot en massaal gebruik zouden de kwetsbare natuur schaden. Desondanks proberen we zoveel mogelijk mensen van de schoonheid van deze plek laten genieten.” Het natuurgebied is het hele jaar toegankelijk, het voormalig zendstation uitsluitend tijdens excursies.

Zorg en welzijn 2.0

Slimme oplossingen in de gezondheidszorg vergroten de zelfstandigheid van mensen en verbeteren de kwaliteit van zorg. De gemeente Apeldoorn stimuleert om die reden samenwerking tussen de branches Zorg en ICT, in het streven informatietechnologie ondersteunend te laten zijn aan meer efficiency in de zorg. Dat sluit aan bij de maatschappelijke opgave van dit moment en de decentralisaties: betere zorg tegen lagere kosten. De gedachte is dat het beter is zorg zoveel mogelijk rondom mensen te organiseren en de patiënt/cliënt centraal te stellen.

Zorginnovatie vergroot niet alleen de zelfredzaamheid van burgers, maar verbindt ook de zorg- en welzijnssector. Tijdens de excursie naar Gelre Ziekenhuizen in Apeldoorn werden congresgangers vanmiddag ‘meegenomen’ naar de patiënt en ‘zorgverlener 2.0’. Klaas Stoter, voorzitter van het samenwerkingsverband Kerngroep Zorg Apeldoorn: “Patiënten en cliënten met meerdere diagnoses ervaren nu lang niet altijd een samenhangende zorg en behandeling.” Hoe het anders zou kunnen, vernamen zij tijdens deze 1,5 uur durende themasessie rondom ‘integrale zorg dichtbij’. Patiëntportalen, apps voor zelfmanagement, slimme domotica-oplossingen en een digitaal planbord in de verpleging en andere cross-overs passeerden de revue.

Cultuur op een kluitje

In Apeldoorn is een aantal instellingen voor cultuur en kunsteducatie geclusterd in het zogenoemde Cultuurkwartier. Het betreft CODA (museum, bibliotheek en archief), Gigant (poppodium en filmhuis), Markant (centrum voor cultuureducatie) en ACEC (centrum voor kunst en debat en bedrijfsverzamelgebouw voor zelfstandige creatieven).

De instellingen lieten de deelnemrs tijdens deze excursie kennismaken met de kracht, diversiteit en een prikkelend aanbod van het Cultuurkwartier. Na de ontvangst in CODA, waar Reinders vertelde over de ontstaansgeschiedenis van het cluster en het belang van cultuurparticipatie, mochten zij ook de tentoonstellingen bezoeken. Daarna maakten zij kennis met CODA Junior: de plek waar CODA haar drie functionaliteiten van museum, archief en bibliotheek voor jeugd en jongeren op één plek samenbrengt en waar kinderen kunnen spelen, lezen, gamen en studeren. Aansluitend konden de congresgangers in Gigant in de popzaal genieten van bandcoaching en in Markant mochten zij deelnemen aan open lessen. De afsluiting vond plaats in ACEC, waar onder het genot van een drankje en een eindpresentatie van de bands in Gigant nog kon napraten over de inspirerende middag.

Geblaat in Hoenderloo – bestuurders in het stro

Blatende schapen en gehinnik van paarden maakte de ontvangst bij de Hoenderloogroep extra bijzonder. Gezeten op strobalen werd een groot gezelschap bestuurders ingewijd in de geluksmomenten, struikelblokken en kwetsbaarheden waar bestuurders, ambtenaren en bewoners mee te maken krijgen bij het nieuwe samenspel tussen overheid, ondernemers en burgers. Deelsessies over de persoonlijke droom, het werken aan Hoenderloo, stadslab Apeldoorn en een tocht met de huifkar brachten verschillende dilemma’s en moedige voornemens van bestuurders aan het licht. Belangrijkste inzicht: durf te doen! Experimenteer op alle vlakken, accepteer de risico’s, zoek de gezamenlijke dromen en werk van daaruit aan het verbeteren van je dorp, buurt of stad.