Gerdi Verbeet: ‘Besturen is mensenwerk van álle mensen’

Discussie aan de keukentafel

Ze neemt haar toehoorders mee terug naar de tijd dat zij opgroeide in Amsterdam, in een rood nest waar beide ouders toch heel verschillend waren. Moeder was van oorsprong een katholiek-liberale Brabantse, vader een socialistische Amsterdammer: allebei PvdA’ers, maar met een heel andere achtergrond.

Er werd heel wat gediscussieerd aan de keukentafel, en haar werden de kernwaarden van de democratie bijgebracht: ‘Dat het niet erg is als de gemoederen hoog oplopen, want het is goed als mensen staan voor hun mening.’ Jaren later dacht ze daar nog regelmatig aan terug. ‘Het heeft mij tijdens mijn werk in de Tweede Kamer enorm geholpen.’

Verdeeldheid

Zoals er thuis wel eens verdeeldheid was, zo is die er ook in de maatschappij. Dat uit zich soms in de komst van nieuwe partijen. Verbeet noemt de grote winst van Forum voor Democratie bij de Provinciale Statenverkiezingen, die desondanks nauwelijks aan tafel zit in de provincies. Opmerkelijk, vindt Verbeet: ‘In de provincie is het blijkbaar nog wennen, die omgang met nieuwkomers. Misschien moet men bij u te rade gaan. Nieuwe partijen zitten in het gemeentebestuur al decennia.’

Dit jaar en volgend jaar wordt gevierd dat Nederland 75 jaar geleden bevrijd werd. Ze roept alle bestuurders op om op scholen te gaan praten met kinderen en jongeren, ‘zodat op elke school een gesprek wordt gevoerd over wat vrijheid is en onvrijheid. We zijn er zo aan gewend, maar het is niet gewoon.’

Zelf beslissen

In die 75 jaar is de democratische rechtsstaat veranderd, en dat is logisch, want het lánd is veranderd. Dat vraagt om een andere manier van besturen. ‘Als mensen meer gewend zijn zelf te beslissen over hun leven, dan moeten we hen ook in het bestuur van land en stad die ruimte geven.’

Verbeet brengt de moord op Pim Fortuyn in herinnering, die diepe indruk op haar maakte. ‘Tot op dat moment dachten we dat we het bij het rechte eind hadden. We deden ontzettend ons best. Nederland was bij ons toch in goede handen? De moord hielp ons uit de droom.’ Ze was destijds politiek assistent van PvdA-politicus Ad Melkert, met wie ze in de maanden na de moord veel voormalig PvdA-stemmers bezocht. Gewoon om te horen wat hun grieven waren, waarom zij waren overgestapt naar de partij van Fortuyn. ‘En zo leerde ik te zien hoe de wereld er door de ogen van deze mensen uitzag. Hoe Nederland razendsnel van karakter veranderde. En hoe veel mensen het gevoel hadden dat ze daar geen enkele invloed op hadden.’

Samen doen

Neemt het vertrouwen in de politiek af, dan moeten bestuurders volgens Verbeet ‘harder werken om mensen te overtuigen.’ Het motto van de dag, ‘besturen is mensenwerk’, gaat voor haar over samen doen. ‘Besturen is mensenwerk van álle mensen.’ Haar oproep aan de VNG-leden: ‘Praat met elkaar. Luister naar wat mensen te zeggen hebben, kijk waar jullie het wél over eens zijn. Precies zoals vroeger bij mij thuis dus.’